วันพฤหัสบดีที่ 14 มีนาคม พ.ศ. 2556

เพลงลาวดวงเดือน

เพลงลาวดวงเดือน

  ท่อน 1  โอ้ละหนอ ดวงเดือนเอย                     พี่มาเว้า รักเจ้าสาว คำดวง
             โอ้ดึกแล้วหนอ พี่ขอลาล่วง                 อกพี่เป็นห่วงรัก เจ้าดวงเดือนเอย
 ท่อน 2  ขอลาแล้ว เจ้าแก้วโกสุม                     พี่นี้รักเจ้าหนอ ขวัญตาเรียม
             จะหาไหน มาเทียม                             โอ้ เจ้าดวงเดือนเอย
 ท่อน 3  หอมกลิ่นเกสร เกสรดอกไม้                  หอมกลิ่นคล้าย เจ้าสูของเรียมเอย
             หอมกลิ่นกรุ่นครัน หอมนั้นยัง บ่ เลย      เนื้อหอมทรามเชย เราละหนอ

       เพลงลาวดวงเดือน  เป็นเพลงไทยเพลงหนึ่งที่คนไทยรู้จักกันดีมาตั้งแต่สมัยนานมาแล้วจนกลายเป็นมรดกตกทอดอยู่ในวงการเพลงไทยมานานนับร้อยปี ผู้ที่แต่งเพลงนี้ คือ เสด็จพระองค์เพ็ญ (พระเจ้าบรม-วงศ์เธอ กรมหมื่นพิไชยมหินทโรดม พระนามเดิม พระองค์เจ้าชายเพ็ญพัฒนพงษ์ ทรงเป็นพระราชโอรสลำดับที่ 38 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระองค์ที่ 2 ในเจ้าจอมมารดามรกฎ)
       เพลงลาวดวงเดือน ได้เกิดขึ้นในปี พ.ศ.2446 ในขณะที่เสด็จพระองค์เพ็ญทรงงานในกระทรวง 
เกษตราธิการ มีหน้าที่หลักที่ต้องรับผิดชอบ คือ การปรับปรุงพัฒนาการเลี้ยงไหมไทย ดังนั้นงานส่วนใหญ่ต้องเสด็จหัวเมืองมณฑลต่างๆ ทั้งอีสานและเหนือ ซึ่งการเดินทางไกลในสมัยนั้น มีเพียงการเดินทางทางเรือและเกวียนเท่านั้น
       เมื่อเสด็จพระองค์เพ็ญ ทรงรอนแรมเป็นเวลานานๆ ประกอบกับความเหงาในระหว่างเสด็จทรงงาน ทั้งยังคิดถึงความรักของพระองค์กับเจ้าหญิงชมชื่น (ธิดาของเจ้าราชสัมพันธวงศ์กับเจ้าหญิงคำย่น)
ซึ่งเป็นความรักที่ไม่สมหวัง เพราะทรงถูกคัดค้านจากพระบรมชนก ทำให้พระองค์ทรงปวดร้าวพระทัยจากสาเหตุนี้ ทำให้เกิดแรงบันดาลใจให้เกิดเพลง ลาวดวงเดือนขึ้น ในครั้งแรกพระองค์ทรงตั้งชื่อเพลงนี้ว่า เพลงลาวดำเนินเกวียน เพราะทรงนิพนธ์ในระหว่างเดินทางด้วยเกวียน และเป็นเพลงสำเนียงลาว 

 
        ภายหลังชื่อเพลง ลาวดำเนินเกวียน ถูกเปลี่ยนไปเป็นชื่อ เพลงลาวดวงเดือน เพราะผู้คนไม่ทราบชื่อ และที่มาของเพลง จึงเรียกเอาตามสำเนียงและเนื้อร้องของเพลง ซึ่งในเนื้อร้องจะปรากฎคำว่า ดวงเดือน อยู่หลายครั้ง จึงเรียกเพลงนี้ว่า เพลงลาวดวงเดือน ส่วนทำนองเพลงนี้เสด็จพระองค์เพ็ญ ทรงดัดแปลงมาจากเพลงลาวดำเนินทราย ซึ่งแต่งโดยพระยาประสานดุริยศัพท์ (แปลก ประสานศัพท์) อดีตเจ้ากรมพิณพาทย์หลวง
       เนื้อเพลงลาวดวงเดือน หรือเพลงลาวดำเนินเกวียน พรรณนาถึงความปวดร้าวเนื่องจากการพลัดพรากได้อย่างละเมียดละไมมากที่สุดเพลงหนึ่ง ทำให้เพลงนี้ได้รับความนิยมสืบทองต่อกันมาจนกลายเป็นเพลงอมตะที่มีคุณค่าแก่การอนุรักษ์เป็นมรดกอยู่กับตำนานเพลงไทยตลอดไป
 

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น